Tác động của thời tiết nắng nóng đến ao tôm và giải pháp nuôi tôm trong mùa nắng nóng

Vào mùa hè, thời tiết nắng nóng khiến nhiệt độ nước ao dễ vượt mức 32–34°C. Nhiệt độ cao kéo dài không chỉ làm giảm chất lượng nước mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và quá trình sinh trưởng của tôm. Nếu không được quản lý tốt, tôm dễ bị sốc nhiệt, giảm sức đề kháng, mắc bệnh và thậm chí chết hàng loạt.

1. Tác động của nắng nóng đến ao tôm

• Tăng tốc độ trao đổi chất quá mức

Nhiệt độ cao khiến quá trình trao đổi chất của tôm diễn ra nhanh hơn, làm tôm tiêu tốn nhiều năng lượng và oxy hơn. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ duy trì ở mức quá cao trong thời gian dài, quá trình trao đổi chất không còn hiệu quả, dẫn đến tôm nhanh kiệt sức, dễ stress và giảm tăng trưởng.

• Giảm lượng oxy hòa tan trong nước

Nước ấm chứa ít oxy hơn. Trong khi đó, tôm lại cần nhiều oxy hơn khi nhiệt độ tăng, dẫn đến tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng. Hậu quả là tôm nổi đầu, kém ăn, thậm chí chết nếu không được cấp oxy kịp thời.

• Rối loạn tiêu hóa và hấp thu kém

Nhiệt độ cao làm enzyme tiêu hóa của tôm hoạt động kém hiệu quả. Tôm tuy ăn nhiều nhưng hấp thu kém, dễ rối loạn tiêu hóa, phát triển chậm hoặc còi cọc. Phân thải ra nhiều hơn cũng góp phần làm ô nhiễm đáy ao và tăng nguy cơ phát sinh khí độc.

• Tăng nguy cơ nhiễm bệnh

Tôm bị stress nhiệt kéo dài sẽ suy giảm hệ miễn dịch, dễ bị vi khuẩn (Vibrio), virus và các tác nhân gây bệnh tấn công. Các bệnh như phân trắng, gan tụy hoại tử... cũng phát sinh mạnh trong điều kiện nhiệt độ cao.

• Tăng tích lũy khí độc và chất thải

Ở nhiệt độ cao, các khí độc như amonia (NH₃), nitrit (NO₂⁻), H₂S... dễ phát sinh và tích tụ nhanh, gây hại cho gan tụy và các cơ quan nội tạng của tôm, làm giảm năng suất nuôi.

2. Giải pháp quản lý ao tôm trong mùa nắng nóng

• Điều chỉnh mật độ nuôi hợp lý

Nuôi với mật độ vừa phải giúp giảm áp lực lên môi trường ao, hạn chế tình trạng thiếu oxy, chất thải tích tụ và dễ kiểm soát dịch bệnh hơn.

• Che chắn và làm mát ao

• Dùng lưới che nắng: Giúp giảm ánh nắng trực tiếp và giữ nhiệt độ mặt nước ổn định.
• Trồng cây quanh ao: Tạo bóng mát tự nhiên, hạn chế bay hơi nước và giảm nhiệt độ tổng thể của khu vực ao.

• Quản lý chất lượng nước chặt chẽ

• Theo dõi thường xuyên các chỉ số: nhiệt độ, pH, oxy hòa tan (DO), amonia (NH₃), nitrit (NO₂), mật độ tảo...
• Thay nước định kỳ để làm loãng chất độc và hạ nhiệt.
• Sử dụng chế phẩm sinh học để phân hủy chất thải, ổn định hệ vi sinh và kiểm soát tảo độc.

• Tăng cường sục khí

• Bố trí quạt nước hoặc sục khí đáy hợp lý để cung cấp đủ oxy, giảm hiện tượng phân tầng nhiệt và ngăn tôm nổi đầu.

• Dinh dưỡng và chăm sóc tôm hợp lý

• Thức ăn chất lượng cao: Dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng, tăng sức đề kháng. Ưu tiên loại có bổ sung vitamin C, E và khoáng chất.
• Cho ăn đúng cách:
  • Chia nhỏ khẩu phần, tránh dư thừa gây ô nhiễm nước.
  • Cho ăn vào sáng sớm và chiều mát, tránh thời điểm nắng gay gắt (11h–14h).
  • Giảm lượng thức ăn vào những ngày nắng nóng cao điểm.
• Bổ sung men tiêu hóa và khoáng chất:
  • Men tiêu hóa: Giúp tôm hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, tiêu hóa ổn định.
  • Khoáng vi lượng: Hỗ trợ tôm lột xác, tăng cường sức khỏe và phát triển đồng đều.