Cách xử lý nhớt bạt trong ao nuôi tôm

     Việc sử dụng vi sinh để kiểm soát mầm bệnh, xử lý môi trường mà đặc biệt là khử nhớt bạt là một phương pháp không còn quá xa lạ và đang dần thay thế vị trí của kháng sinh trong nuôi tôm thâm canh.

1. Đặc điểm vượt trội của ao nuôi tôm lót bạt

     Chất lượng nước ao sẽ dễ dàng được quản lý hơn do không có sự tiếp xúc với đất đáy và bờ ao. Nhất là có thể hạn chế phèn, tránh làm pH giảm thấp khi trời mưa lớn. Bạt lót ao sẽ ngăn chặn hiệu quả sự xâm nhập mặn từ các khu vực khác, kiểm soát tối đa sự thất thoát nước trong ao nuôi tôm. Với sự trơn cứng của bạt cũng hạn chế được sự phát triển của ký sinh trùng và vi khuẩn, điều này sẽ hạn chế mầm bệnh tích tụ.

     Việc lót bạt này cũng sẽ rút ngắn thời gian làm sạch đáy ao, từ 45 ngày xuống chỉ còn 4-8 ngày, có thể làm tăng số vụ nuôi mỗi năm với năng suất cao hơn. Khi đó, người ta dễ dàng tạo một hố siphon ở giữa nền đáy, giảm sự tích tụ chất thải và khí độc, loại bỏ bớt các chất lơ lửng ảnh hưởng đến sức khỏe tôm.

     Ngoài ra, lớp bạt lót này cũng ngăn chặn được sự xói mòn của bờ ao do sóng gió và dòng nước tạo ra từ quạt, giúp giảm đáng kể chi phí bảo trì và sửa chữa ao. Cộng thêm ở ao bạt thì hệ thống oxy dễ dàng được lắp đặt hơn, từ đó có thể thả tôm với mật độ cao hơn trên cùng một đơn vị diện tích. Và bởi vì đáy ao sạch hơn thì thời gian thu hoạch sẽ nhanh hơn, có ít tôm bị bẩn mang hơn (bùn hữu cơ tích lũy) và khi tôm sạch hơn thì chắc chắn sẽ có giá tốt hơn.

2. Khó khăn của ao nuôi tôm lót bạt

     Tuy nhiên, khi nuôi bạt vẫn có không ít khó khăn tác động đến sản lượng và năng suất tôm nuôi. Trong đó nổi bật nhất là sự xuất hiện và gây hại của nhớt (màng biofilm)

2.1 Nguồn gốc của nhớt bạt

     Sau một thời gian nuôi, bạt ao rất dễ bị đóng rong nhớt, nhất là thời điểm nắng nóng và thời gian gần cuối vụ khi mùn bã hữu cơ và thức ăn thừa tích tụ quá nhiều. Bên cạnh đó, với những ao nuôi có nước quá trong, khi ánh sáng xuyên thấu xuống đáy, phèn và kim loại nặng lắng tụ cũng tạo điều kiện cho rong nhớt bám trên bạt xuất hiện ngày càng dày đặc hơn.

Hình 1: Ao lót bạc sau một vụ nuôi 

2.2 Vì sao phải xử lý rong nhớt bám trên bạt ?

     Tình trạng nhớt trên bạt tiếp diễn trong thời gian dài sẽ dẫn đến nhiều hậu quả xấu đối với ao nuôi. Điều này kéo theo sự biến động nhiều hơn các yếu tố thuỷ lý hoá trong ao, làm tôm dễ mắc các bệnh như vàng mang, đen mang, đốm thân,… Ảnh hưởng rất lớn đến giai đoạn sinh trưởng và phát triển về sau của tôm. Rong nhớt bám trên bạt chính là nơi cư trú của nhiều mầm bệnh nguy hiểm, chúng có thể là ký sinh trùng, vi khuẩn hoặc cả vi rút. Nếu rong nhớt quá dày thì chúng còn cạnh tranh dinh dưỡng với sự phát triển của những nhóm tảo có lợi cho tôm.

     Tôm nếu ăn nhầm phải thức ăn có lẫn rong nhớt thì đường ruột cũng sẽ không khỏe mạnh, dễ tạo cơ hội cho vi khuẩn tấn công làm xuất hiện phân trắng. Cộng thêm việc gan tụy tôm sẽ phải làm việc với năng suất cao hơn, sẽ rất dễ bị hư hại, làm rối loạn sức khỏe tôm. Vì có bản chất như tảo nên khi chết, xác của rong nhớt cũng có thể phân hủy thành một số khí độc nguy hiểm.

2.3 Phòng ngừa, hạn chế nhớt bạt

     Để hạn chế tác hại của rong nhớt, phải luôn giữ mực nước ao và độ trong ổn định, sao cho ánh sáng không xuyên được xuống đáy. Trước khi thả nuôi nên gây màu nước ao, đồng thời cũng tạo thêm nguồn thức ăn tự nhiên và bổ sung các acid amin cần thiết cho tôm phát triển. Cách dễ thực hiện nhất chính là cân đối lượng thức ăn cho tôm, hạn chế thức ăn thừa để cắt đứt nguồn dinh dưỡng, hạn chế phát triển dày đặc của rong nhớt trong ao. Đồng thời phải xử lý môi trường thường xuyên và bổ sung dưỡng chất, để đảm bảo sức khỏe cho tôm đủ sức chống lại sự gây hại của nhớt bạt.